Longh la festa dël Piemont, da Batista un monsù turinèis, savù ch’i son ëd Cher, a l’ha contame un fàit ch’a l’avìa colpilo.
Da giovo, un di a j’era andàit al cine a Cher. An surtend, a l’avìa sentù na cobia – evidentement chierèisa – comenté ël film pen-a finì an costa manera: “Piasut?”, a ciama chiel a chila. “Piasum”, chila a rëspond.
Ant na paròla a l’avìa impressionalo col troncament dla vocal final dël pronòm, che a l’é un-a dle carateristiche che a rendo anteressanta la varianta chierèisa ‘d nòsta lenga.
Ël professor Gribàud, già tanti agn fà, a l’avìa dit ch’a sarìa bel che quaidun as butèissa a scrive cola gramatica. Mi i lo farai nen, ma ambelessì a-i é quàich carateristica distintiva.
1. Ij pronòm enclìtich a perdo la vocal final. Esempi: fat për fate.
2. Uso dël verb esse al pòst d’avèj. Esempi: son mangià (sensa la i prostetica) për i l’hai mangià.
3. L’artìcol le a esist nen, ma a l’é sostituì da ij o ël (come an bon-a part dël Piemont, d’àuta part). Esempi: ël bote, ël boti o ij boti për le bote.
4. A l’ha la r “albèisa”, bele se a-i é squasi pì gnun ch’a la dòvra. (Un dì për cas i l’hai sentù un chierèis ch’a disìa che na vira dal Murè a giù ‘d Cher as sentìa la diferensa ant ël parlé, na ròba che ancheuj a l’é nen imaginabila).
Volomne seguité?
Lascia un commento