Ott 05
“Il friulano è una lingua con diciotto dialetti” (Pier Paolo Pasolini cità da Marco Paolini)
Ël piemontèis […] a venta scrivlo, òh già, e pì da-bin ch’as peul,
a scòla dl’arsigneul, un reul d’an pare an fieul,
dissionari a la man.
Barba Tòni (Antonio Bodrero), Ël Pì-a-mont-tèis
Come ch’it l’has rason! D’ansëgne baravantan-e a-i na j’é un përfond. Bele anbelessì a Cher. A j’è staje na vira che nòstr giornal “Piemontèis Ancheuj” a-j butava e mi ëdcò i l’hai mandajne cheicadun-a. A Carmagnòla, peui, a-i na j’é un-a ch’a fà: “Cume la paguma?”su un cartel publicitari d’automòbij. René
É, i l’eve pro rason, le còsa a venta feje mej ch’as peul. Però la gent ëd bon-a volontà a dev esse ancoragià a amprende, nen pijà ëd bala për lòn ch’a sà nen fé (diferent a l’é ‘l dëscors për coj ch’a san, ma as buto a crée dle grafìe baravantan-e). Për lòn i son nen d’acòrd con l’inissiativa ëd Piemontèis ancheuj dë svërgné ij botegàire che a preuvo a scrive soe ansëgne an piemontèis, sensa esse bon: si un ëd lor a vëdèissa soa botega mostrà coma ‘n brut esempi, i chërde ch’a sarìa possà a scrive mej? Mi i chërdo pitòst che, n’àutra vira, a farà bele che scrive an italian.
A l’é giust Riccardo, a venta giuté a amprende, as capiss. Però përchè scrive ant un piemontèis ch’a esist nen? Për fesse capì e për vende, e sòn a l’é comprensibil e giust: ma a l’é nen mach sòn ch’i vuloma për nòsta lenga. Se quaidun a decid ëd fé n’ansigna an piemontèis, mi da piemontèis i më spet ch’a sia scrita “pì da-bin ch’as peul”; o dësnò ch’a sia an italian.
D’àutra part a-i é ‘dcò tante scrite bin fàite an nòsta lenga (e merco qu’en i parleria pròpi ‘d sòn).
Tante vire a-i sarìa pa da manca d’esse andàit a scòla ‘d piemontèis për ëscrive “pì da bin ch’as peul”. Soens a basterìa un pò ëd bon-a volontà e un cit dissionari për vëdde come na paròla a sia scrita. A-i na j’é un (dissionari) ch’a costa mach 10 €.