Ël chierèis e la koiné

L’àutra sman-a i parlava d’un mé problema a rësguard dël piemontèis: la diferensa tra lë scrit (grafìa Brandé) e ‘l parlà (chierèis, dialèt che tra l’àutr a l’ha ‘d caraterìstiche bon ben anteressante – prima o peui a ventrà scrivne la gramàtica), e la distonìa che sòn a pòrta.

L’artìcol a l’ha portà tanti coment, e për sòn i veuj ringrassié ij tanti amis ch’a l’han vorsù dì la soa: përchè avèj sentù d’idèje diferente a l’é servime a capì un pòch mej mé rapòrt con mia lenga.

L’opinion dominanta, a më smija ‘d capì, a l’é cola che col che mi i përcepiss come un problema a l’é nen un ver problema, ant ël sens ch’a l’é normal për tanti scrive ant na manera e parlé an manera diferenta (Riccardo a l’ha fàit dj’esempi për toscan e sud-tirolèis, Pep për ël catalan, Lissànder për ël dialet ëd Moncravel rispet al piemontèis).

D’àutra part i peuss nen pretende che le doe ròbe a ven-o a esse l’istesse (i dovrìa esse na e chërsù a Carmagnòla o a Pinareul!), e a la finitiva lòn ch’a capita a l’é natural. Da na mira, an efet, am ven natural scrive dovrand la koiné, përchè a l’é la varietà che tuti ij piemontèis a peulo capì; e da l’àutra i parl an mé chierèis (bele se mës-cià da tante conversassion con tanta brava gent ch’a ven da tute le bande dël Piemont), e i capiss squasi tuti e im fass capì da squasi tuti.

Come a l’ha dit Lissànder, “a son lenghe naturaj e la natura a fa nen le ròbe con lë stampin”. E alora a l’é bel e a va bin parèj: mia lenga piemontèisa, ch’a sia scrita o parlà, a definiss na part bon ben gròssa ‘d mia identità. A va bin parèj.

Lascia un commento