Lùn-es i l’hai tnù a Biansé la prima dle doe conferense (mi i preferiss ciameje “ciaciarade”) an sël piemontèis dont i l’avìa parlà ambelessì.
La partecipassion a l’é stàita bon-a: mia cita granda a l’ha contà 19 përson-e pì tre organisador (ch’am fà piasì ringrassié ancora për l’acoliensa e për lòn ch’a fan) e ij me familiar.
An costa prima pontà, ch’i l’hai ciamà Ancaminoma, i l’oma sërcà ëd capì lòn ch’a l’é ël piemontèis (e lòn ch’a l’é nen, visadì un dialèt – com ch’a disìa Pasolini, “il friulano è una lingua con diciotto dialetti”), i l’oma fàit na cita stòria dla lenga scrita (nen tuti a san che ij Sermon Subalpin, ël pi antìch document an piemontèis ch’a sia ruvà fin-a a noi, a l’é dla fin dël sécol ch’a fà dodes – 850 agn fà!), i ‘oma fàit na cita panoramica dij dissionari e dle gramàtiche ch’a esisto an nòsta lenga.
Tute le përson-e presente a j’ero anteressà, a fasìo ‘d domande e d’osservassion. Na cita vijà. Na vijà che, as capiss, a arzòlv nen ij tanti problema ‘d nòsta lenga – come la mancansa ‘d sòld për fé le ròbe: da na mira general i soma bin ch’i s’arviroma sempe ant ij midem discors, e son a l’é un fàit. La solussion, chissà.
Ma antratant për doe ore i l’oma parlà ëd nòsta identità, e bele cost a l’é un fàit. Sensa pretende ‘d convince gnun, sensa vorèj esse superb o savant: semplicement butand dëdnans a noiàutri midem nòsta umanità. Përché a l’é pròpi com ch’a disìa Publio Terenzio Afro (Heautontimorùmenos, I, 1, 25):
Homo sum, humani nihil a me alienum puto.
[I son uman, e gnente ‘d lòn ch’a l’é uman a l’é forest për mi.]
Commenti
brav Gianni